Polityka społeczna to zbiór działań i działań rządowych oraz pozarządowych, skierowanych na rozwiązanie problemów społecznych i poprawę warunków życia ludzi. Może obejmować działania związane z edukacją, zdrowiem, pracą, bezrobociem, mieszkalnictwem, opieką społeczną, pomocą dla osób potrzebujących, ochroną środowiska i innymi obszarami.
Inna definicja mówi, że polityka społeczna to działanie rządu, mające na celu poprawę poziomu życia społeczeństwa poprzez dostosowanie siły roboczej do potrzeb rynku pracy, a także przez ochronę i wsparcie osób słabszych, takich jak dzieci, osoby starsze, bezrobotni i osoby niepełnosprawne.
Polityka społeczna jest procesem ciągłym, który ma na celu przeciwdziałanie i rozwiązywanie problemów społecznych, poprawę warunków życia i jakości życia ludzi, a także zwiększenie ich szans na udział w życiu społecznym i gospodarczym.
Definicje polityki społecznej:
- polityka społeczna to działalność, której głównym zadaniem jest obrona człowieka przed niezaspokojeniem jego elementarnych potrzeb, a następnie potrzeb rozwojowych, co prowadzi do rozwoju coraz bardziej przemyślanych i kompleksowych programów postępu społecznego[1];
- polityka społeczna to „nieustanne, zorganizowane i świadome działanie nakierowane na utrzymanie względnej równowagi między dwiema wartościami: wolnością i równością”[2]
- polityka społeczna to działalność państwa, samorządów i organizacji pozarządowych, której celem jest poprawa położenia materialnego, asekuracja przed życiowymi wypadkami i wyrównywanie szans życiowych grup społecznych ekonomicznie i społecznie najsłabszych[3];
- Polityka społeczna wg Katarzyny Głąbickiej „zajmuje się zarówno warunkami życia społeczeństwa, jak i stosunkami międzyludzkimi w środowisku pracy i w środowisku zamieszkania”[4].
Definicje polityki społecznej zawierają podstawowe wartości socjalne, które powinny przysługiwać każdej osobie ludzkiej i między którymi powinna być zachowana równowaga. Mówią one o wolności, równości, godności osoby ludzkiej i sprawiedliwości. Polityka społeczna jest spostrzegana jako proces redystrybucji dóbr i usług wedle pewnych normatywnych założeń, czyli tzw. sprawiedliwość naprawcza, podejmowany w celu korekcji tych procesów gospodarczych i społecznych, które naruszają zespół wartości definiowanych jako sprawiedliwość społeczna[5].
[1] J. Supińska, cyt za: K. Rychlicka-Maraszek, Encyklopedia pedagogiczna XXI w., tom IV, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2005, s. 540.
[2] E. Wnuk-Lipiński, Demokratyczna rekonstrukcja. Z socjologii radykalnej zmiany społecznej, Warszawa1996, s. 62.
[3] J. Auleytner, Polityka społeczna, czyli ujarzmianie chaosu socjalnego, WSP TWP, Warszawa 2002, s.
[4] K. Głąbicka, Polityka społeczna państwa polskiego u progu członkowstwa w Unii Europejskiej?, Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2004, s.13.
[5] E. Wnuk-Lipiński, cyt za: K. Rychlicka-Maraszek, Encyklopedia pedagogiczna XXI w., tom IV, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2005, s.539-540.
