Psychologiczne wyznaczniki patologicznego użytkowania Internetu

Materiał empiryczny, który został zebrany w ramach programu badawczego dotyczącego psychologicznych wyznaczników patologicznego użytkowania internetu, ma na celu przedstawienie struktury aktywności związanej z korzystaniem z Internetu, a także pokazanie skali i stopnia patologicznego użytkowania internetu wśród badanych osób.

Grupa badawcza

Badanie obejmowało losowo wybrane grupy studentów z Uniwersytetu Łódzkiego, Politechniki Łódzkiej i Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi w wieku od 18 do 28 lat (M=20,93). Uczestnictwo w badaniach wiązało się z aktywnym korzystaniem z internetu. Badania przeprowadzono w grupie, anonimowo. Wszyscy badani otrzymali informacje na temat celu badania, a także instrukcje dotyczące procedury przeprowadzania testów. Dane zbierano w ciągu około sześciu tygodni. Badanie obejmowało 339 osób, w tym 219 kobiet i 120 mężczyzn.

Narzędzia badań

Zastosowane narzędzia badawcze to:

Test Użytkowania Internetu (TUI) — Test na uzależnienie od Internetu K. Young w wersji P. Majchrzaka oraz N. Ogińskiej — Bulik. Składa się z dwudziestu pytań, które mają na celu ocenę stopnia wpływu Internetu na codzienne obowiązki, życie towarzyskie, produktywność, uczucia i relacje z innymi ludźmi.  Po użyciu skali od rzadko do zawsze, badani odpowiadają na pytania. Zakres punktów waha się od dwudziestu do stu. Powyżej 80 punktów świadczy o patologicznym użytkowaniu internetu. P. Majchrzak, Natalia Ogińska i Bulik, rok wydania 2006.

Ankieta dotycząca użytkowania internetu składa się z dziewięciu pytań, które charakteryzują daną osobę, w tym jej wiek, płeć, długość stażu w Internecie, preferowane formy usług internetowych i miejsce logowania.

Analiza rezultatów badań

W pierwszym etapie analizy danych zwrócono uwagę na czas trwania korzystania z sieci. Wśród badanych przeważają osoby posiadające ponad trzyletnie doświadczenie w użytkowaniu Internetu, zarówno wśród kobiet (61,2 %) jak i mężczyzn (55 %). Grupa o najmniejszej liczbie członków, bez względu na płeć, składa się z osób, których aktywność w Sieci była krótsza niż rok.

Wśród osób badanych dom był najczęstszym miejscem logowania się do Sieci i korzystania z jej zasobów (71,1 %), uczelnia była druga pod względem częstotliwości logowania się (15,3 %), a miejsce pracy znalazło się na ostatnim miejscu (2,4 %). Wydaje się to zrozumiałe biorąc pod uwagę, że grupa badanych była studentami w większości studiów dziennych.

Możliwe jest, że aktywny udział w społecznościach funkcjonujących w Sieci jest miarą zaangażowania w wirtualny świat. Większość badanych internautów (75,8%) związana jest tylko z jedną sieciową grupą, podczas gdy najmniejszy odsetek populacji (6,2%) związany jest z ponad trzema społecznościami.

Tabela nr 1.

Liczba godzin w tygodniu Liczba osób badanych ogółem % Mężczyźni % Kobiety %
od 0 do 10 252 74% 80 66% 172 78%
od 11 do 20 47 14.9% 15 12% 32 14.6%
od 21 do 30 27 8.0% 16 1.3% 11 0.5%
31-40 8 2.4% 5 2.2% 3 1.3%
od 41 do 50 3 0.9% 2 1.3% 1 0.3%
od 51 do 60 1 0.3% 0 0.1% 1 0.3%
od 61 do 70 0 0.0% 0 0.0% 0 0.0%
od 71 do 80 0 0.0% 0 0.0% 0 0.0%
do 90 0 0.0% 0 0.0% 0 0.0%
od 91 do 100 2 0.3% 2 1.3% 0 0.1%

Większość uczestników badania korzysta z własnego konta email w odstępie kilku dni (53,7 %), 28 procent robi to raz na dwa dni, a 18,3 procent sprawdza swoją wirtualną skrzynkę pocztową od 2 do 3 razy dziennie.

Czas spędzany w Internecie jest kluczowym kryterium w identyfikacji patologicznego użytkowania internetu. Przyjmuje się, że od 31 do 50 godzin korzystania z Internetu w tygodniu wskazuje na zagrożenie w/w zjawiskiem, a przekroczenie tego poziomu wskazuje na jego występowanie (A). W Augustynie w 2003 roku. W badanej populacji 3,3 procent uczestniczyło w pierwszym z wymienianych przedziałów, a 0,9 procent przekroczyło 50 godzin.

W całej populacji średni czas spędzany na internecie wynosi x = 9,58 godziny, z wyraźną przewagą mężczyzn x = 12,77 godziny nad kobietami x = 7,84. Wyniki są podawane w zakresie od 1 do 100 godzin.

Tabela nr 2.

Metody korzystania z Internetu Ogółem (%) Mężczyźni (M, N=120) Kobiety (K, N=219)
1. E-mail 90.5% 33% 60.5%
2. Komunikatory (np. G-G, Skype) 90.6% 30.4% 60.2%
3. Aukcje online 6.1% 24.2% 36.9%
4. Inne 49.6% 15% 3.5%
5. Gry online 46.6% 18% 27.6%
6. Chat 41% 10.9% 30.1%
7. Erotyka 16.5% 9.4% 7.1%

93.5% badanych stwierdziło, że wirtualna poczta jest najbardziej popularną usługą oferowaną przez Internet. Spośród tej grupy większość stanowiły kobiety (60,5 %), na drugim miejscu wymieniono komunikatory, takie jak Gadu-Gadu, Skype i Tlen (90,6 %), a na trzecim miejscu znajdowały się emocjonujące zakupy online, takie jak aukcje internetowe (61,1 %). Wyszukiwanie plików, programy komputerowe, słuchanie stacji radiowych (49,6 %), gry online (46,6%), czaty (41 %) i erotyka (16,5 %) to inne kategorie, do których badani zaliczyli.

Zgodnie z wynikami badanych w Teście Użytkowania Internetu znacząca większość użytkowników Sieci uzyskała niskie wyniki; wskazuje to na brak lub niewielkie zagrożenie patologicznym użytkowaniem Internetu. Osoby, które uzyskały najniższy możliwy wynik (20 punktów), stanowiły największą grupę badanych (10,9%). Jednocześnie uzyskano najwyższy wynik 75 punktów.

Zgodnie z ustaleniami K Zgodnie z kryteriami Young średnia ocena obejmuje 50–79 punktów, co stanowi 7,5% osób badanych. W badanej grupie żaden uczestnik nie uzyskał wyniku powyżej 80 punktów, co wskazuje na patologiczne użytkowanie Internetu.

Tabela nr 3.

Wynik dokładny N % Wynik dokładny N %
20 37 10.9 48
21 22 6.5 49 1 0.3
22 29 8.5 50 2 0.7
23 19 4.6 51 3 0.8
24 16 4.7 52 4 1.1
25 18 5.3 53 1 0.3
26 17 5.0 54
27 15 4.4 55
28 22 6.8 56 2 0.7
29 18 5.3 57
30 14 4.1 58 1 0.3
31 4 1.1 59 2 0.7
32 8 2.2 60
33 14 4.1 61 1 0.3
34 5 0.5 62 1 0.3
35 3 0.8 63 2 0.7
36 3 0.8 64
37 5 0.5 65
38 7 1.1 66 1 0.3
39 3 0.8 67 1 0.3
40 5 0.5 68
41 10 2.8 69
42 4 1.1 70 1 0.3
43 4 1.1 71 2 0.7
44 3 0.8 72
45 3 0.8 73
46 2 0.7 74
47 3 0.8 75

Wyniki

Można stwierdzić, że zaangażowanie w wirtualną rzeczywistość w badanej grupie studentów jest raczej niskie, biorąc pod uwagę strukturę aktywności związanej z korzystaniem z internetu. Wskazuje na to zarówno niska częstotliwość korzystania z poczty elektronicznej, członkostwo w pojedynczych lub wirtualnych społecznościach, jak i znaczna przewaga osób spędzających od 1 do 10 godzin w Internecie. Niemniej jednak dobór próby wydaje się prawidłowy i pozwala uniknąć typowych błędów w badaniach online, w których uczestnicy zgłaszają się samodzielnie, dokonując wstępnej autodiagnozy i klasyfikując siebie jako mające problemy z korzystaniem z Sieci.

Wskaźnik zagrożenia patologicznym użytkowaniem internetu wynoszący 7,5% jest zgodny z wynikami prezentowanymi w innych badaniach na świecie. Jednocześnie stanowi ważny sygnał o pojawiających się problemach związanych z surfowaniem po Sieci, które mają wpływ na fizyczne, psychiczne i społeczne funkcjonowanie człowieka w kontakcie z mediami.

Konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, które uwzględniają osoby, których zaangażowanie w działania związane z internetem jest wyższe od przedstawionego. Może to pomóc zidentyfikować problem patologicznego użytkowania internetu.

5/5 - (1 głosów)
image_pdf